اجرای ناقص قانون هوای پاک؛ بودجه ای برای اجرای قانون نیست - زعفران

قانون هوای پاک در سال 1396 به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسید و قرار شد اجرای آن مرهمی بر کیفیت هوای شهرهای مختلف کشور از جمله کلانشهر تهران باشد اما حالا پس از گذشت چند سال از تصویب این قانون هوای شهرهای مختلف کشور به شدت آلوده است. این قانون دارای 34 ماده است که در آن دستگاه های مختلف اجرایی در کشور را مکلف نموده است که هر یک به تناسب وظایف خود، اقداماتی را برای کنترل آلودگی هوا در کشور انجام دهند. در واقع هدف اصلی قانون مذکور کاهش غلظت آلاینده های هوا بوده است و به اذعان کارشناسان با اجرای این قانون تعداد مرگ و بیماری های منتسب به آلودگی هوا کاهش می یابد اما بنا به گفته عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در تهران به طور میانگین در سال 1399 تعداد 3751 مرگ منتسب به مواجهه با ذرات معلق اتفاق افتاده است و همه اهالی شهر تهران هم تحت تاثیر آلودگی هوا بوده اند. این آمار نشان می دهد چقدر اجرای صحیح قانون هوای پاک اهمیت دارد اما در عمل هنوز قانون هوای پاک نتوانسته اثرگذاری چندانی داشته باشد.

محمد حیدری، کارشناس محیط زیست در گفت وگو با پانا همزمان با روز ملی هوای پاک درباره اجرای قانون هوای پاک اظهار کرد: در قانون هوای پاک همکاری با سازمان محیط زیست از سوی دستگاه های مختلف مشخص شده است و طبق همین قانون، آن دستگاه هایی که از اجرای قانون سرپیچی می نمایند مشمول مجازات هستند اما نکته اینجاست که گزارش شفافی درباره سرپیچی از قانون هوای پاک وجود ندارد.

این کارشناس محیط زیست با اشاره به استاندارد سوخت در قانون هوای پاک گفت: در این قانون به استاندارد ساخت و فراوری حد مجاز مصرف سوخت توجه شده است و سازمان استاندارد ملزم شده تا حد استاندارد را مشخص کند. البته طبق برنامه ششم توسعه باید حدود مجاز انتشار آلاینده ها در کشور به استاندارد روز جهان برسد اما اکنون که در انتها این برنامه هستیم هنوز به استاندارد روز جهان نرسیده ایم.

وی یکی دیگر از نواقص اجرای قانون هوای پاک را فرایند کند از رده خارج شدن خودروهای فرسوده در کشور عنوان نمود و گفت: فرایند اسقاط خودروهای فرسوده و از رده خارج شدن این خودروها در کشور به ویژه در مرکز بسیار کند و نامنظم است و با فرایند فعلی سال ها طول می کشد که خودروهای فرسوده از رده خارج شوند. در این میان بخش مهمی از این خودروها، خودروهای ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله تاکسی ها است که فرایند نوسازی این ناوگان مطلوب نیست و عمده ترین علت آن هم نبود اعتبارات لازم برای نوسازی است و اگر برای خودروها و موتورسیکلت های فرسوده اقدامی صورت نگیرد شرایط روز به روز بدتر می گردد.

حیدری تاکید نمود: یکی از مهمترین مواد قانون هوای پاک ماده 8 این قانون است که مربوط به از رده خارج کردن خودروهای فرسوده است. این مورد مغفول واقع شده چرا که یکبار پس از تصویب، به وسیله دیوان عدالت اداری ابطال و خرداد سال جاری دوباره آیین نامه آن مصوب شد.

این کارشناس آلودگی هوا اعلام کرد: هر چند قانون هوای پاک کامل است و در آن به همه موارد توجه شده است اما مهم ترین مسئله ای که در فرایند اجرای آن وجود دارد سخت بودن اجرای تکالیف آن به علت کمبود اعتبارات است به عنوان مثال در این قانون به تکلیف وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه موتورهای برقی اشاره شده است اما این مساله هزینه بالایی احتیاج دارد و زیرساخت های آن باید فراهم گردد اما به علت هزینه بر بودن اجرا نمی گردد.