یک فعال میراث فرهنگی از فعالیت معدن و دیوارکشی در نزدیکی پاسارگاد ابراز نگرانی کرد - زعفران

محوطه تاریخی پاسارگاد که در 135 کیلومتری شهر شیراز و در شمال غربی استان فارس واقع شده است، مجموعه ای از آرامگاه کوروش، سنگ نگاره انسان بالدار، آبراهه های باغ شاهی، کوشک ها، کاخ دروازه، کاخ اختصاصی، بار عام، باغ شاهی، برج سنگی، تل تخت و کاروانسرای مظفری را در بر می گیرد که نخستین بار ارنست هرتسفلد در سال 1905 میلادی مطالعه و آنالیز بناهای آن را شروع کرد، در حالی آن موقع بیشتر بناهای پاسارگاد زیر خاک پنهان بودند. پاسارگاد در سال 1383 در لیست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

اکنون سیاوش آریا، فعال میراث فرهنگی در استان فارس با انتشار تصاویری از شرایط حریم این محوطه جهانی اطلاع داد: معدن شن و ماسه، حریم درجه سه (حریم منظری) میراث جهانی پاسارگاد را شکسته و قوانین میراث فرهنگی را زیر پا گذاشته است.

او با آنالیز مستندات این معدن اظهار کرد: این معدن از نظر قانونی باید از شهرستان پاسارگاد و پایگاه میراث جهانی پاسارگاد مجوز بگیرد اما آنطور که مستندات آن را آنالیز کردم، از میراث فرهنگی شهرستان خرم بید، پروانه (مجوز) کار گرفته و در بخش قادرآباد و در کنار محوطه ملی تنگ گنجک که اتفاقا تابلوی معرفی و هشدار میراث فرهنگی در آنجا نصب شده، شروع بکار نموده و حریم منظری میراث جهانی پاسارگاد را شکسته است. بدتر آنکه عرصه و حریم تنگ گنجک را تهدید نموده است؛ این کار تخلفی آشکار بوده و روی تابلوی میراث فرهنگی و معرفی محوطه تنگ گنجک نیز به آن اشاره شده است.

به گفته این فعال میراث فرهنگی، در ضوابط حریم درجه سه (حریم منظری) میراث جهانی پاسارگاد و بند یک آن آمد ساخت هرگونه کارخانه، کارگاه و یا تاسیسات صنعتی آلاینده ممنوع است.

او بعلاوه به ایجاد کارواش و کافی شاپ در حریم درجه دو میراث جهانی پاسارگاد اشاره نمود و با استناد به مشاهدات میدانی خود اظهار کرد: مالک این سازه ها با شتاب زیادی در حال احداث جاده برای دسترسی آسان و ساده تر به این کافی شاپ و کارواش است. از همین رو، مصالح ساختمانی را در مسیر انباشته و در حال ساخت و ساز است. در حالی که برپایی کارواش در درون حریم درجه دو میراث جهانی پاسارگاد، نقض بند سه این حریم است که آشکارا درباره شیوه ساخت و سازها سخن میگوید.

این فعال میراث فرهنگی در استان فارس اضافه نمود: در بند سه ضوابط حریم درجه دو میراث جهانی پاسارگاد آمده است طرح معماری و نماسازی واحدهای مسکونی روستاهای جای گرفته در این حریم، باید متناسب با شأن تاریخی مجموعه تاریخی طبیعی پاسارگاد و هماهنگ با مصالح بومی و متناسب با اقلیم منطقه باشد.

آریا بعلاوه به دیوارکشی و توسعه گورستان روستای مادر سلیمان اشاره نمود و آن را در نقض ضابطه عرصه پاسارگاد دانست و اضافه نمود: دیوارکشی در گورستان روستای مادر سلیمان چسبیده به عرصه و فنس کشی گرداگرد مجموعه تاریخی پاسارگاد اجرا شده است. این در حالی است که بر پایه قانون میراث فرهنگی، هرگونه توسعه و ساخت و ساز و پی کنی و غیره در حریم بناها و آثار ملی و جهانی ممنوع بوده و تخلف به شمار می آید.

این پژوهشگر میراث فرهنگی یادآور شد: بر پایه ماده 560 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر کس بدون اجازه از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور یا با تخلف از ضابطه مصوب و اعلام شده از سوی این وزارتخانه در حریم آثار تاریخی فرهنگی نام برده در این ماده عملیاتی انجام دهد که سبب تزلزل بنیاد بناها گردد، یا در نتیجه آن عملیات به بناها و آثار نام برده خرابی یا لطمه وارد گردد، افزون بر برطرف آثار تخلف و پرداخت خسارت وارده، به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهد شد.

او ادامه داد: تل نخودی که به ثبت ملی نیز رسیده و آثاری از هزاره سوم و دوم پیش از میلاد در آن بدست آمده است، در نزدیکی معدن و گورستان مادر سلیمان یعنی در مرز این دو جای گرفته که تابلو میراث فرهنگی در کنار تپه نصب شده و هشدارهای لازم و قانون های مربوطه روی آن نوشته شده است و این معدن در حریم همین محوطه واقع شده است.

آریا ادامه داد: در بستر رودخانه فصلی زمان بیگ و ورودی جنگل چاه بید و پس از روستای ابوالوردی در مرز حریم درجه دو و درجه سه میراث جهانی پاسارگاد یک معدن سنگ فعال است که در بستر برداشت مسیل تنگ خرسی واقع شده است و این پرسش مطرح است چگونه به این معدن مجوز داده شد!؟

این فعال میراث فرهنگی یادآور شد: در بخشی از ضوابط حریم درجه دو میراث جهانی پاسارگاد آمده است هرگونه استخراج مواد معدنی و مصالح، همچون شن، ماسه، سنگ و غیره در محدوده حریم ممنوع است. بعلاوه در بخشی از ضوابط حریم درجه سه (حریم منظری) میراث جهانی پاسارگاد آمده است ساخت هرگونه کارخانه، کارگاه یا تأسیسات صنعتی آلاینده ممنوع است.