تور ارزان استانبول: پرندگان 130 ساله ایرانی در استانبول
به گزارش زعفران، فرش های ایرانی فوق العاده اند. این جمله کوتاه را یکی از تجار فرش بازار بزرگ استانبول می گوید. او لابه لای صحبت هایش مدام این جمله را تکرار می نماید. مهمت 72 ساله آنقدر به فرش های ایرانی علاقمند است که شاید کمتر کسی فکرش را بکند یک فرش فروش ترکیه ای این چنین به دستبافته های کشور همسایه اش عرق داشته باشد!
بهترین تجربه سفر را با تور ارزان استانبول در خاطراتتان ثبت کنید. از استانبول زیبا دیدن کنید و لحظات زیبایی را در این شهر تاریخی و تفریحی بگذرانید.
گفت وگوی من با این تاجر ترکیه ای از جایی کلید خورد که یک فرش زیبای سه حوض پرندگان ایل خمسه استان فارس در ویترین مغازه قدیمی اش خودنمایی می کرد. وقتی وارد مغازه اش شدم به جایگاه اش تکیه زده بود و در حال نوشیدن چای بود.
یکی از دیوارها پر بود از عکس های کوچک یادگاری گردشگران و مشتریان خارجی که از او و پدرش در طول 70 سال گذشته فرش و دستبافته خریده بودند. وقتی به آقای مهمت گفتم فرش شیراز چند؟ جا خورد. اطلاعات بیشتری درباره فرش دادم و او با تبسمی گرم مرا مهمان چای کرد.
فرش هایی که از دیوار آویزان بودند بیشترشان ایرانی بود؛ حتی نمکدانی که بالای سر نوه اش از دیوار آویخته شده بود. به مهمت پاشا گفتم آن توزکابی (نمکدان) چند؟ با خنده جواب داد پسرجان این همه اطلاعات را از کجا آورده ای؟ شغلت چیست؟ وقتی متوجه شد روزنامه نگارم سری به نشان رضایت تکان داد و گفت که چه خوب که روزنامه نگارهای ایرانی این همه از فرش می دانند.
به او پیشنهاد گفت وگو درباره فرش های ایرانی را دادم و با کمال میل قبول کرد. روی قالیچه کهنه بلوچ که روی قالیچه های تلنبارشده پهن شده، نشستم و درباره فرش پرسیدم.
آشنایی تان با فرش از چه زمانی آغاز شد؟
پدرم، من، پسرم و نوه ام چهار نسلی هستیم که با عشق فرش عجین شده ایم. فرش یعنی هنر، فرش یعنی فرهنگ، فرش یعنی زندگی، فرش یعنی عشق که شاید هر کسی نتواند آن را درک و تجربه کند. من با فرش از بچگی آشنا شدم؛ زمانی که پدرم فرش هایی را که از منطقه ها مختلف می خرید و توی حیاط خانه پهن می کرد و بدقت آنها را وارسی می کرد. یک فرش فروش باید با نقشه های مختلف آشنا گردد و من به وسیله پدرم با فرش های ایرانی آشنا شدم. باید بگویم پس از این همه سال هنوز خیلی از نقشه های فرش ایرانی ها را نمی شناسم آنقدر که تنوع دارند.
یعنی بنظرتان تنوع فرش های ایرانی بیشتر از فرش های ترکیه ای است؟
بله، بنظرم قابل قیاس نیستند. ایرانی ها منطقه ها مختلف بافندگی با سبک های بسیار متفاوت دارند مثل شیراز و اصفهان و قم و کاشان و تبریز و مشهد و بختیاری و ترکمن و بلوچ و ... . در گذشته فرش ایران از تنوع بسیار زیادی برخوردار بود ولی بافندگی در کشور شما مثل سابق نیست.
از دیدگاه شما فرش ایران چه جایگاهی در بین کشورهای صاحب هنر - فرهنگ فرش در دنیا است؟
همواره درباره اینکه ترکیه خاستگاه فرش بوده یا ایران اختلاف نظرهایی بوده ولی از نظر من ایرانی ها همواره متفاوت تر از بقیه بوده اند و فرش هایشان علاقمندان به فرش را در سراسر دنیا شگفت زده می نماید؛ مثل فرش هایی که در دوران صفویان بافته شده اند؛ فرش های ابریشمی یا فرش هایی که با نخ طلا و نقره بافته شده اند. آنها معرکه اند. آدم مجذوب این هنر می گردد. رقابت با ایرانیان در زمینه طراحی غیرممکن است.
شما به چه طرح هایی از فرش ایران علاقمندید؟
این سوال بسیار سختی است. ایرانی ها استادکاران زبانزدی اند که نقشه های خاصی را طراحی می نمایند. فرش های شهری قم و کاشان و اصفهان را دوست دارم. فرش های روستایی همدان و فرش های عشایری شیراز یا افشار را خیلی می پسندم. آنها عالی اند.
به ایران سفر نموده اید؟
بله، چندین بار به ایران آمده ام. دوستانی هم در آنجا دارم. اگر کرونا برود دوباره به ایران می روم. فرش هایی که در بازار تهران یا تبریز و قم و اصفهان می بینم به من انرژی می دهد. امیدوارم دوباره امکان سفر را داشته باشم.
فرش هایی را که در مغازه تان دارید از ایران خریده اید؟
بعضی ها را برایم از ایران فرستاده اند ولی تعدادی را از کشور آلمان خریده ام. ایرانی ها دیگر مثل گذشته نمی توانند فرش بفروشند؛ دلیلش هم تحریم هاست. از طرفی فرش های کهنه و آنتیک را بخاطر گمرک نمی توانند به کشورشان بازگردانند و مجبورند به قیمت پایین بفروشند. این فرصت خوبی برای خرید است.
از ایران طراح و مرمتکار فرش در استانبول مشغول به کارند؟
تا دلتان بخواهد از ایران مرمتکار و رفوگر به اینجا آمده . شرایط کار در استانبول بهتر از تهران است. دلیلش این است که بسیاری از فرش های کهنه و کارنموده و آنتیک برای تعمیر به اینجا آورده می شوند و شرایط برای کسب عایدی مرمتکاران ایرانی مهیاست. بنظرم این فرصتی بود که خود ایرانی ها برای ورود فرش های آنتیک به کشورشان از دست داده اند.
بیشتر مشتریان شما از کدام کشورها هستند و اینکه به آنها می گویید فرشی که پسندیده اند ایرانی است؟
بازار استانبول یک بازار تاریخی است که بازتماشامایندگان زیادی دارد. در این میان گردشگران زیادی از فرش ها تماشا می نمایند. معمولا کسانی که فرش یا دستبافته می خرند از کشورهای اروپایی، آمریکایی و روس ها هستند. من به آنها درباره فرش شرح می دهم و اگر فرشی را که پسندیده اند ایرانی باشد حتما می گویم ایرانی است چراکه فرش ایران یکی از معروف ترین قالی های دنیاست.
در انتهای مصاحبه زوج جوانی که از ظاهرشان پیداست روس هستند وارد مغازه می شوند و درباره فرشی که در ویترین است می پرسند؛ همان فرشی که نقشه سه حوض پرندگان است و نوه مهمت پاشا به زبان انگلیسی درباره فرش برایشان می گوید.
وقت رفتن است. مهمت و نوه اش تا جلوی مغازه بدرقه ام می نمایند. چند قدم می روم و برای آخرین بار پرندگان حوض فرش را می بینم؛ پرندگان 130 ساله ای که زیر نور زرد تند ویترین به رهگذران زل زده اند.
گزارش از حمید حاجی پور
منبع: خبرگزاری ایسنا